జీవాత్మ అంటే ఏమిటి?
జీవాత్మ అనే పదం “జీవి+ఆత్మ” అనే రెండు భాగాల నుండి ఏర్పడింది. దీనర్థం జీవించు ఆత్మ లేదా శరీరంలో నివసించే ఆత్మ. ఇది ప్రతి ప్రాణిలోని వ్యక్తిగత ఆత్మ. ఉపనిషత్తుల ప్రకారం ప్రతి జీవి శాశ్వతమైన ఆత్మ కలిగి ఉంటుంది. అది శరీరంతో సంబంధం లేకుండా ఉండే నిత్య స్వరూపం. అయితే అవి పుట్టుతూ నశిస్తూ ఉండే శరీరాలు మధ్య యాత్ర చేస్తున్నందున, అజ్ఞానం మూలంగా తన స్వరూపాన్ని మరిచి, తానె శరీరమే అని భావిస్తూ పుట్టడం, మరణించడం అనే చక్రంలో తిరుగుతుంది. జీవాత్మలో పరిమితి ఉంటుంది. ఇది తన కర్మల ఫలితంగా సుఖాన్ని, దుఃఖాన్ని అనుభవిస్తుంది. భావోద్వేగాలు, శరీర ద్వారా చర్యలు చేయడం తదితర బంధాలన్నీ దీనికే వర్తిస్తాయి.
పరమాత్మ అంటే ఏమిటి?
పరమాత్మ అనే పదం “పరమ+ఆత్మ”. అంటే అత్యుత్తమమైన ఆత్మ, సమస్త ఆత్మలకు మూలాధారం. ఇది సర్వశక్తిమాన్‌, సర్వవ్యాపి, సర్వజ్ఞుడు, సర్వాధారుడు. సనాతన హిందూ తత్త్వశాస్త్రంలో పరమాత్మనే బ్రహ్మం అంటారు. అద్వితీయమైన, ఒక్కటే అయిన, అన్ని లోకాలకు కారకమైన సత్యం. విశిష్టాద్వైతానుసారం పరమాత్మనే శ్రీమహావిష్ణువు లేదా నారాయణుడు అని భావిస్తారు. ఆయనకు సర్వస్వంతత్వం ఉంది, అనుభవించి కొలుచుకున్న ఆస్తి (సంపూర్ణ ఐశ్వర్యం), అనంతమైన జ్ఞానం, శక్తి, బలము మొదలైనవి ఉంటాయి. పరమాత్మకి జననం, మరణం వంటి భౌతిక పరిమితులు ఉండవు. ఆయన అన్నింటిని అంతర్గతంగా వుండి నియంత్రించేస్తాడు. భగవద్గీతలో శ్రీకృష్ణుడు తాను పరమాత్ముడిని అని చెబుతూ — “అహం కృత్స్నస్య జగతః ప్రభవః ప్రలయస్తథా” అని తెలియజేస్తాడు.
జీవాత్మ – పరమాత్మ మధ్య సంబంధం:
జీవాత్మలు అనేకం ఉన్నా పరమాత్మ ఒకటే. జీవాత్మ పరిమితమైనదిగా ఉండగా, పరమాత్మ అపరిచ్ఛిన్నమైనదిగా ఉంటుంది. జీవాత్మ శరీరధారి కాగా, పరమాత్మ శరీరాలకు అతీతుడైన అంతర్యామిగా ఉంటాడు. భగవద్గీత ప్రకారం “క్షేత్రజ్ఞ” అంటే శరీరంలోని జ్ఞాత — అది జీవాత్మ. ఆ క్షేత్రజ్ఞుల మధ్య నేనె (కృష్ణుడు/పరమాత్మ) కూడా ఉన్నానని చెప్తాడు “క్షేత్రజ్ఞం చాపి మాం విద్యి”. అంటే ప్రతి జీవిలో పరమాత్మ అంతర్యామిగా నివసిస్తాడు. జీవాత్మ బంధనంలో వుండగా పరమాత్మ ఎప్పుడూ శుద్ధంగా, స్వేచ్ఛతో, స్వారాజ్యంతో ఉన్నాడు.
తేడాలను విపులంగా :
| అంశం | జీవాత్మ | పరమాత్మ |
|---|---|---|
| స్వభావం | పరిమిత అత్మ, అయ్యవలసిన అధ్యాత్మిక పురుషార్థానికి లోబడి ఉంటాడు | అనంత, సర్వవ్యాపి, స్వతంత్రుడు |
| జ్ఞానం | పరిమిత జ్ఞానం | సర్వజ్ఞానం |
| శక్తి | పరిమిత శక్తి | సర్వశక్తి |
| బంధం | కర్మ బంధాలకు లోనవుతుంది | బంధాలన్నిటికీ అతీతుడు |
| ఉద్దేశ్యం | కర్మ అనుభవం, తద్వారా మోక్షం పొందాలి | అన్ని జీవులను రక్షించి మోక్షప్రాప్తికి దారి చూపడం |
| ఉనికి | అనేక జీవాత్మలు | పరమాత్మ ఒక్కటే |
అద్వైతం, విశిష్టాద్వైతం, ద్వైతం ఎలా వివరిస్తాయి?
అద్వైతంలో (శంకరాచార్యులు): జీవాత్మ, పరమాత్మ వాస్తవానికి ఒక్కటే. అవిద్య వల్లే వేరుగా అనిపిస్తాయి. జ్ఞానం ద్వారా ఈ మాయ తొలగి బ్రహ్మంతో ఏకీకృతి చెందుతాడు.
విశిష్టాద్వైతంలో (రామానుజాచార్యులు): జీవాత్మలు పరమాత్మకు ఆధారంగా ఉండే భాగాలు. వేరు అయినా ఉపాధి ఆధారంగా ఆత్మ ఎల్లప్పుడు నారాయణుడికి ఆధీనమే. మోక్షంలో కూడా పరమాత్మను సేవించడం జరుగుతుంది, ఏకమై అయితే ప్రత్యేక గుర్తింపు భద్రపరచబడింది.
ద్వైతంలో (మధ్వాచార్యులు): జీవాత్మ, పరమాత్మ ఎప్పటికీ వేరు. పరమాత్ముడే పవిత్రుని, జీవాత్మ ఆయన సేవకుడు. మోక్షంలో ఆయన రాజ్యంలో సేవకు అర్హత పొందుతుంది.
సారాంశం
జీవాత్మ అనేది ప్రతి మనిషిలో, జంతువుల్లో, మొత్తం జీవుల్లో ఉన్న వ్యక్తిగత ఆత్మ. అది పరిమితమైన స్వభావంతో, జ్ఞానం, శక్తి పరంగా పరిమితంగా ఉంటుంది. అది శరీరాన్ని దాటి మరణించదు, పునర్జన్మలను అనుభవిస్తుంటుంది. పరమాత్మ అనేది శాశ్వతమైన, సర్వవ్యాప్తి కలిగి, అంతర్లీనంగా అన్ని జీవులను నిర్వహించేది, సమస్త సృష్టి, స్థితి, లయలకు మూలాధారమైనదే పరమాత్మ. జీవాత్మ పరమాత్మను ఆరాధించి, అవతల స్మరణచేత, భక్తిచేత మోక్షాన్ని పొందగలుగుతుంది.
తెలుసుకోవలసినది — మన దేహం కాదు మన స్వరూపం, మనం జీవాత్మలము. పరమగమ్యం పరమాత్మను చేరుకోవటమే మన నిజమైన జీవనలక్ష్యం.
0 కామెంట్‌లు