భగవంతుడు యుగయుగాల్లో ఎందుకు అవతరించుతాడు?

భగవంతుని అవతారానికి కారణం ఏమిటి

భగవద్గీత 4వ అధ్యాయంలో శ్రీకృష్ణుడు “అవతార సిద్ధాంతం”ను స్పష్టంగా వివరిస్తాడు. ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం, భగవంతుడు యుగయుగాలలో ఎందుకు అవతరించవలసి వస్తుందో వివరిస్తూ, ధర్మ సంరక్షణ, అధర్మ నిర్మూలన, సత్సంస్కారాల స్థాపన అనే ముఖ్య ఉద్దేశ్యాలను తెలియజేస్తాడు.

అవతార సిద్ధాంతం యొక్క మూలం

భగవద్గీత 4వ అధ్యాయంలో భగవంతుడు అర్జునునికి చెబుతాడు:
- ధర్మ సంరక్షణార్థం (ధర్మాన్ని కాపాడుటకు)
- అధర్మ నిర్మూలనార్థం** (అధర్మాన్ని నిర్మూలించుటకు)
- సద్జనుల రక్షణార్థం** (భక్తుల రక్షణ, సత్సంస్కారాల నిలుపు)
ఈ మూడు ప్రధాన కారణాల వల్లే భగవంతుడు అవతరిస్తాడు. అవతారం అంటే పరమాత్మ స్వరూపం మానవ రూపంలో అవతరించడం. అది సాధారణ జననమరణ చక్రంలా కాకుండా, దైవ సంకల్పంతో జరిగే ప్రక్రియ.

అవతారం అవసరం ఎందుకు వస్తుంది?

ప్రపంచంలో సమతుల్యత (ధర్మాధర్మ సమబలం) తప్పిపోతే, సమాజం దారి తప్పి అన్యాయాలు, పాపకార్యాలు పెరిగితే, భక్తులు, సత్సజనులు రక్షణ కోల్పోతే భగవంతుడు తన శక్తిని ప్రదర్శిస్తాడు. మానవ లోకంలో జీవులు ఎప్పుడూ పరిమిత దృష్టితో ఉంటారు. కానీ భగవంతుడు సర్వజ్ఞుడు, సర్వశక్తిమంతుడు. అందువల్ల, ఆయన అవతారం ద్వారా సమాజానికి మార్గనిర్దేశం చేస్తాడు.

ధర్మ సంరక్షణ

ధర్మం అనేది కేవలం మతాచారం కాదు. అది జీవన నియమాలు, సత్యం, న్యాయం, కరుణ, సమత, బాధ్యత వంటి విలువల సమాహారం. ఒకవేళ ధర్మం బలహీనపడితే, సమాజంలో అసమానతలు, క్రూరత్వం, అశాంతి పెరుగుతాయి. ఈ పరిస్థితుల్లో, భగవంతుడు మానవ లోకంలో ప్రవేశించి ధర్మాన్ని తిరిగి స్థాపిస్తాడు. ఉదాహరణకు, శ్రీరాముడు రావణుని దుర్మార్గాన్ని నాశనం చేసి ధర్మరాజ్యాన్ని స్థాపించాడు.

అధర్మ నిర్మూలన

అధర్మం అనేది దురాశ, లోభం, అహంకారం, హింస, కపటం వంటి దుష్ప్రవర్తనల సమాహారం. ఒకవేళ ఇది విస్తృతమైతే, సత్సజనులు కష్టాలను ఎదుర్కొంటారు. అప్పుడు భగవంతుడు అవతరించి అధర్మాన్ని ధ్వంసం చేస్తాడు. శ్రీకృష్ణుడు కురుక్షేత్ర యుద్ధం ద్వారా కౌరవాధర్మాన్ని నాశనం చేశాడు. నరసింహ అవతారం ద్వారా హిరణ్యకశిపుని దుష్టతను శాంతించాడు. వీటన్నీ అధర్మ నిర్మూలనకు ఉదాహరణలు.

భక్తుల రక్షణ

భగవంతుని ప్రధాన లక్షణం తన భక్తులను రక్షించడం. సద్జనులు ఎంతగా సత్యానికి కట్టుబడి ఉన్నా, అధర్మ బలవంతం ముందు వారు బలహీనులవుతారు. అటువంటి సందర్భంలో, భగవంతుడు వారి కోసం అవతరిస్తాడు. ప్రహ్లాదుడి కోసం నరసింహుడు, గజేంద్రుడి కోసం విష్ణువు, ద్రౌపదీ కోసం శ్రీకృష్ణుడు అవతరించడం దీనికి ఉదాహరణలు.

అవతారాల శాశ్వతత్వం

భగవంతుడు అవతారాన్ని యాదృచ్ఛికంగా ఎంచుకోడు. ప్రతి యుగంలో సమాజ అవసరాల ప్రకారం ఆయా రూపాల్లో అవతరిస్తాడు.
సత్యయుగం లో ధర్మం బలంగా ఉన్నా, రాక్షస శక్తులు పెరిగితే దాని కోసం ప్రత్యేక అవతారం అవసరం.
త్రేతాయుగం లో రావణుడి దుర్మార్గం నాశనం చేయడానికి శ్రీరాముడు.
ద్వాపరయుగం లో కౌరవాధర్మం, దుర్యోధనుడి అహంకారాన్ని నాశనం చేయడానికి శ్రీకృష్ణుడు.
కలియుగంలో ధర్మం చాలా బలహీనమవుతుంది. అప్పట్లో కల్కి అవతారం ద్వారా ధర్మాన్ని పునరుద్ధరిస్తాడని శాస్త్రాలు చెబుతాయి.

అవతారాల లోతైన ఉద్దేశ్యం

అవతారం కేవలం రాక్షసులను సంహరించడమే కాదు. అది జీవులకు ఒక స్పష్టమైన సందేశం.
1. ధర్మం శాశ్వతమని చూపడం.
2. అధర్మం తాత్కాలికమని నిరూపించడం.
3. భక్తి, న్యాయం, సత్యం ఎప్పుడూ విజయవంతమవుతాయని చాటి చెప్పడం.
అవతారాల ద్వారా భగవంతుడు మానవులకు స్ఫూర్తి, ధైర్యం, మార్గనిర్దేశం ఇస్తాడు.

తత్త్వార్ధం

భగవంతుడు అవతారములు తీసుకోవడంలో తత్త్వార్ధం ఏమిటంటే, మనిషి తన శక్తుల మీద విశ్వాసం ఉంచినా, చివరికి పరమశక్తి మీదే ఆధారపడాల్సి ఉంటుంది. అవతారం అనేది భక్తికి ప్రతిఫలం, సత్సంకల్పానికి భరోసా. ఇది భౌతిక శిక్షణ మాత్రమే కాదు, ఆధ్యాత్మిక దిశానిర్దేశం కూడా.

ఆధునిక దృష్టికోణం

నేటి కాలంలో కూడా అవతార సిద్ధాంతం ప్రాముఖ్యం కలిగినది. ప్రతి సారి భగవంతుడు ప్రత్యక్షంగా అవతరించకపోయినా, ఆయన శక్తి మహానుభావులు, సద్గురువులు, సత్సంప్రదాయాల రూపంలో ప్రత్యక్షమవుతుంది. ఇది ఒక అవతార స్వరూపమే. అలా ఆయన కాలానుగుణంగా సమాజానికి దిశ చూపిస్తాడు.

ముగింపు

భగవద్గీత 4వ అధ్యాయంలోని అవతార సిద్ధాంతం మనకు ఒక గొప్ప సత్యాన్ని నేర్పుతుంది:
* ధర్మం ఎప్పుడూ నిలుస్తుంది.
* అధర్మం ఎంత బలంగా ఉన్నా, చివరికి అది నశిస్తుంది.
* భక్తుడు ఎప్పుడూ భయపడవలసిన అవసరం లేదు, ఎందుకంటే భగవంతుడు తన రక్షకుడు.
భగవంతుడు యుగయుగాలుగా అవతరించడమనే సత్యం మనకు నమ్మకం, ధైర్యం, మార్గదర్శనం ఇస్తుంది. అందువల్ల అవతార సిద్ధాంతం కేవలం పురాణ కథ కాకుండా, ఆధ్యాత్మిక జీవనానికి ఒక శాశ్వతమైన బోధ.