యోధులు విశ్వరూపంలో లీనమవుతున్నట్లు అర్జునునికి ఎందుకు అనిపించింది?

యుద్ధరంగంలోని యోధులు పరమాత్ముని విశ్వరూపంలో ప్రవేశించి నశిస్తున్నట్లు అర్జునిడికి ఎందుకు కనిపిస్తోంది?

భగవద్గీతలో 11వ అధ్యాయం అతి గంభీరమైనది. ఇందులో అర్జునుడు శ్రీకృష్ణుని విశ్వరూపాన్ని దర్శించాడు. ఆ విశ్వరూపం సాధారణ మానవ దృష్టికి అందని, అనేక లోకాల సమ్మిళిత ప్రతిరూపం. ఆ రూపంలో అర్జునుడు చూసిన దృశ్యం అతని హృదయాన్ని కదిలించింది. ప్రత్యేకంగా, యుద్ధరంగంలో కౌరవ పాండవ యోధులు, మహా వీరులు, భూమిపై సంచరించే మహానుభావులు పరమాత్ముని విశ్వరూపంలోని జ్వలించే అగ్నిముఖాలలోకి ప్రవేశించి నశిస్తున్నట్లు దర్శనమిచ్చింది. ఈ దృశ్యం కేవలం ఒక భయంకర రూపం మాత్రమే కాకుండా, దాని వెనుక ఆధ్యాత్మిక గూఢార్థం ఉంది.

1. కాలస్వరూపుని దర్శనం

శ్రీకృష్ణుడు అర్జునుడికి తాను “కాలస్వరూపుడను” అని తెలియజేశాడు. కాలం అనేది సృష్టి, స్థితి, లయలకు ఆధారమైన శక్తి. ఏ జీవి పుట్టినా, పెరిగినా, ఒక దశలో లీనమవ్వాలి. ఈ నియమం నుండి ఎవరూ తప్పించుకోలేరు. విశ్వరూపంలో యోధులు నశిస్తున్నట్లు అర్జునుడు చూడటం, కాలం అన్నది వారిని తన గర్భంలోకి లాగుతున్న దృశ్యానికి ప్రతీక. ఇది దైవ సంకల్పం — కాలం చేతికి అందిన ప్రతివాడు ఎప్పటికీ నిలిచి ఉండలేడు.

2. మహాభారత యుద్ధం ఒక దైవ సంకల్పం

కురుక్షేత్ర యుద్ధం సాధారణమైన రాజ్యపరమైన యుద్ధం కాదు. ఇది ధర్మం మరియు అధర్మం మధ్య జరుగుతున్న మహాసమరం. అధర్మానికి పాల్పడినవారు, కపటానికి, దురాశలకు లోనైనవారు ఈ యుద్ధంలో నశించవలసిందే. పరమాత్మ స్వయంగా ఈ ప్రక్రియకు కారణం. అందుకే అర్జునుడు కృష్ణుని రూపంలో ఆ నాశనం జరుగుతున్న దృశ్యాన్ని చూశాడు. యోధులు స్వయంగా తన శక్తితో పోరాడి గెలుస్తున్నట్లు కాకుండా, దైవ సంకల్పం ప్రకారమే విశ్వరూపంలో లీనమవుతున్నట్లు అతనికి అనిపించింది.

3. విశ్వరూపంలో నాశనం ప్రతీక

అర్జునుడు దర్శించిన ఆ దృశ్యంలో, యోధులు విశ్వరూపంలోని అగ్నిముఖాలవైపు దూసుకుపోతూ, వాటిలో లీనమవుతున్నారు. ఇది కాలచక్రంలో జరుగుతున్న అంతిమ గమనం. జీవి తన శరీరాన్ని విడిచిన తర్వాత కాలగర్భంలో లీనమవ్వడం ఒక సహజసిద్ధ ప్రక్రియ. కానీ ఈ సందర్భంలో యోధుల సమూహం ఒకే సమయంలో, ఒకే రంగంలో, మహాయుద్ధంలో అంతమవ్వడం దైవ లీలగా భావించవచ్చు. అర్జునుడు దీనిని ప్రత్యక్షంగా దర్శించడం వలన అతని మనస్సులో భయం, ఆశ్చర్యం, వినయభావం కలిసిపోతాయి.

4. అర్జునుడి సందేహ నివృత్తి

యుద్ధం ఆరంభానికి ముందు అర్జునుడు అయోమయంలో పడ్డాడు. “నేను నా బంధువులను ఎలా చంపగలను? ఈ యుద్ధంలో జయమేంటో, నష్టమేంటో?” అనే సందేహం అతనిని వేధించింది. కృష్ణుడు విశ్వరూపాన్ని చూపించడం ద్వారా ఈ సందేహాన్ని తొలగించాడు. యోధుల మరణం కేవలం అర్జుని చేతుల ద్వారా జరుగుతున్నదని కాకుండా, అది ఇప్పటికే నిర్ణయించబడిన దైవ సంకల్పమని సూచించాడు. అందువలన అర్జుని బాధ్యత కేవలం ఒక సాధనంలా ఉండడమే.

5. ధర్మస్థాపన కోసం వినాశనం

విశ్వరూప దర్శనంలో యోధులు నశించడం ధర్మస్థాపన కోసం అవసరమైన దశ. అధర్మాన్ని నిర్మూలించకుండా ధర్మానికి స్థిరత్వం రాదు. కౌరవ సైన్యం అధర్మానికి ప్రతీక. వారిని నిర్మూలించడం ద్వారానే సత్యం, న్యాయం, నీతి నిలబడగలవు. కాబట్టి ఈ వినాశనం విధ్వంసం కాదు, శ్రేయోమార్గం కోసం ఒక పరివర్తన. అర్జునుడు ఇది ప్రత్యక్షంగా చూడటం వలన యుద్ధంలో తన పాత్రను భయపడకుండా స్వీకరించగలిగాడు.

6. జీవిత తాత్కాలికతకు బోధ

విశ్వరూపంలో లీనమవుతున్న యోధులను చూసిన అర్జునుడు ఒక గంభీర సత్యాన్ని గ్రహించాడు: జీవితం తాత్కాలికం. రాజ్యం, ప్రతిష్ట, బంధుత్వం అన్నీ శాశ్వతం కావు. నశ్వరమైన దేహం ఎప్పటికైనా కాలగర్భంలో లయమవుతుంది. కానీ ఆత్మ శాశ్వతం. కాబట్టి ఆత్మస్వరూపాన్ని గ్రహించినవాడు వినాశనాన్ని చూసినా కదలడడు. ఈ సత్యాన్ని అర్జునికి తెలియజేయడానికే పరమాత్మ ఈ భయానక దృశ్యాన్ని చూపించాడు.

7. కాలచక్రంలో వ్యక్తి అసహాయత

అర్జునుడికి కనిపించిన దృశ్యం ఒక ముఖ్యమైన బోధనను ఇస్తుంది: మానవుడు ఎంత శక్తివంతుడైనా, ఎంత ధైర్యవంతుడైనా కాలచక్రం ముందు అసహాయుడు. మహా వీరులు, మహా రాజులు కూడా కాలానికి లొంగిపోతారు. అందుకే అర్జునుడు కౌరవ వీరులు విశ్వరూపంలో లీనమవుతున్నట్లు చూశాడు. ఈ దృశ్యం అతనికి వినమ్రతను కలిగించి, తన స్వశక్తిపై గర్వం కాకుండా, దైవచేతిలో తాను ఒక సాధనమని అంగీకరించే దిశగా నడిపించింది.

8. దైవనియమం అనివార్యత

విశ్వరూపంలో జరిగిన వినాశనం యాదృచ్ఛికం కాదు, దైవనియమం ప్రకారం జరుగుతుంది. పరమాత్మ చెప్పినట్లు — “నేను ఇప్పటికే వారిని సంహరించాను. నువ్వు కేవలం ఒక సాధనం అవు.” ఈ మాటలతో అర్జునుడు గ్రహించినది ఏమిటంటే, మనుషుల కృషి ఎంతైనా, చివరికి జరుగేది దైవసంకల్పం ప్రకారమే. కాబట్టి మనం చేయవలసినది కర్తవ్యాన్ని నిబద్ధతతో చేయడమే.

9. అర్జునుడి భయం మరియు భక్తి

విశ్వరూప దర్శనం అర్జునుడిలో భయం పుట్టించింది. ఎందుకంటే అతను మొదటిసారి సృష్టి-లయ రూపాన్ని ప్రత్యక్షంగా చూశాడు. కానీ ఆ భయం చివరికి భక్తిగా మారింది. పరమాత్మ సంకల్పమే నిజమని గ్రహించిన అర్జునుడు, యుద్ధంలో తన ధర్మాన్ని నిర్వర్తించడానికి సిద్ధపడ్డాడు. ఈ మార్పు విశ్వరూప దర్శనం వల్లే సాధ్యమైంది.

ముగింపు

అందువల్ల, యుద్ధరంగంలోని యోధులు పరమాత్ముని విశ్వరూపంలో ప్రవేశించి నశిస్తున్నట్లు అర్జునుడు చూడడం యాదృచ్ఛిక దృశ్యం కాదు. అది ఒక గొప్ప ఆధ్యాత్మిక సందేశం. జీవితం నశ్వరమని, కాలం అనివార్యమని, ధర్మానికి అడ్డుగా నిలిచినవారు వినాశనం చెందవలసిందేనని ఆ దృశ్యం సూచిస్తుంది. యోధుల మరణం అర్జుని చేతుల ద్వారా జరగాల్సినప్పటికీ, అది పరమాత్మ సంకల్పంలో ముందే నిర్ణయించబడింది. ఈ దర్శనం అర్జునికి భయాన్ని తొలగించి, ధర్మయుద్ధం చేయడానికి ప్రేరణనిచ్చింది.
ఈ విధంగా విశ్వరూప దర్శనంలో యోధుల వినాశనం, మానవ జీవితానికి, ధర్మ స్థాపనకు, కాలసత్యానికి ప్రతీకగా నిలుస్తుంది.