గుణాతీతుడు ఎలా భగవంతుని భక్తుడవుతాడు?

గుణాతీతుడు ఎలా భగవంతుని భక్తుడవుతాడు? ఆయనకు పరమపదప్రాప్తి ఎలా లభిస్తుంది?

భగవద్గీతలో భగవంతుడు మూడు గుణాల (సత్త్వ, రజస, తమస) ప్రభావాన్ని సవివరంగా వివరించాడు. ప్రతి జీవాత్మ ఈ మూడు గుణాల చక్రంలోనే తిరుగుతుంటుంది. సత్త్వం జ్ఞానం, పవిత్రత, ఆనందాన్ని ఇస్తుంది; రజసు కోరికలు, కృషి, ఆకాంక్షలతో బంధిస్తుంది; తమసు అలసట, అజ్ఞానం, నిద్ర, మాంద్యంతో కట్టిపడేస్తుంది. ఈ మూడు గుణాలు కలిపి మనిషిని జననమరణ చక్రంలో బంధిస్తాయి. కానీ ఈ గుణాల ప్రభావానికి అతీతుడైన వాడే గుణాతీతుడు.

గుణాతీత స్థితి అంటే ఏమిటి?

“గుణాతీతుడు” అనగా గుణాల బంధనంలో చిక్కుకోకుండా, వాటిని ఒక బాహ్యప్రక్రియలుగా గుర్తించి, వాటిపై సమబుద్ధితో ఉండేవాడు. అతడు సుఖం వచ్చినా, దుఃఖం వచ్చినా ఒకేలా స్వీకరిస్తాడు. గౌరవం, అవమానం అతనిని కదిలించవు. లోకంలోని మార్పులు అతనికి కలత కలిగించవు. భగవద్గీత 14.22–25 శ్లోకాలలో శ్రీకృష్ణుడు గుణాతీతుని లక్షణాలను స్పష్టంగా చెబుతాడు:
- ప్రకాశం, క్రియ, మోహం – గుణాల లక్షణాలు – వచ్చినా అతను కలత చెందడు.
- సుఖదుఃఖాలను సమంగా అనుభవిస్తాడు.
- మట్టి, రాయి, బంగారం అన్నీ సమానంగా కనిపిస్తాయి.
- మిత్రుడు, శత్రువు మధ్య తేడా లేకుండా చూస్తాడు.
- గౌరవం, అవమానం రెండూ సమంగా భావిస్తాడు.
ఈ సమత్వం ద్వారానే జీవి గుణాలను అధిగమించగలడు.

గుణాతీతుడు ఎలా భగవంతుని భక్తుడవుతాడు?

గుణాతీత స్థితి కేవలం మౌనమో, నిరాసక్తతయో కాదు. అది ఒక పరమశరణాగతి. గుణాలపై విజయం సాధించినప్పుడు మనసు పూర్తిగా శుద్ధమవుతుంది. ఈ స్వచ్ఛమైన మనసులో సహజంగానే దైవభావం మేల్కొంటుంది.
భగవద్గీత 14.26 లో శ్రీకృష్ణుడు చెబుతాడు:
“మాం చ యో’వ్యభిచారేణ భక్తియోగేన సేవతే
స గుణాన్సమతీత్యైతాన్ బ్రహ్మభూయాయ కల్పతే”
అంటే – “ఎవడైతే నన్ను అవ్యభిచార భక్తితో సేవిస్తాడో, అతడు ఈ మూడు గుణాలను అధిగమించి బ్రహ్మభావానికి చేరుకుంటాడు.”
దీని అర్థం స్పష్టంగా ఉంది:
- భక్తి ద్వారానే గుణాతీత స్థితి స్థిరపడుతుంది.
- గుణాలను అధిగమించడం వేరే సాధనాల ద్వారా తాత్కాలికంగా సాధ్యమైనా, అది నిశ్చలంగా ఉండదు.
- కానీ భక్తి అనేది నిత్యమైనది, ఎందుకంటే అది గుణాలకు అతీతమైన దైవసంబంధం.
గుణాతీతుడు భగవంతుని భక్తుడవ్వడానికి కారణాలు:
అహంకార నివృత్తి – గుణాతీతుడు “నేనే కర్త” అనే భావనను కోల్పోతాడు. కర్మలన్నీ గుణాల వల్ల జరుగుతున్నాయని గ్రహిస్తాడు. అహంకార రాహిత్యం సహజంగానే భగవంతునిపై సంపూర్ణ శరణాగతిని పెంచుతుంది.
స్వచ్ఛ మనసు – గుణాల ప్రభావం లేనప్పుడు మనసులో మలినం ఉండదు. ఆ మనసు సహజంగా దైవంపై ధ్యానం చేస్తుంది.
సమత్వ దృష్టి – సమత్వం వలన ద్వేషం, మోహం, ఆకాంక్ష తొలగిపోతాయి. ఈ స్థితిలో వాడి దృష్టి భగవంతునిపై మాత్రమే నిలుస్తుంది.
ప్రేమమయ భక్తి – గుణాతీతుడు స్వార్థరహిత ప్రేమతో భగవంతుని సేవిస్తాడు. ఇది నిజమైన భక్తి – దాని ద్వారా అతను ఎల్లప్పుడూ దైవానుగ్రహంలో ఉంటాడు.

గుణాతీతునికి పరమపదప్రాప్తి ఎలా లభిస్తుంది?

భగవద్గీత 14.20లో భగవంతుడు ఇలా చెప్పాడు:
“గుణానేతాన్ అతీత్య త్రిన్ దేహీ దేహసముద్భవాన్
జన్మమృత్యుజరాదుఃఖైర్విముక్తో’మృతమశ్నుతే”
అంటే – ఈ మూడు గుణాలను అధిగమించినవాడు, దేహబంధనాల నుండి విముక్తి పొందుతాడు; జనన, మరణ, జర, దుఃఖాల నుండి బయటపడి అమృతాన్ని పొందుతాడు.
పరమపదప్రాప్తి విధానం:
కర్మబంధ విముక్తి – గుణాల ప్రభావం లేకపోవడం వలన అతడు కర్మల ఫలితాలకు బంధింపబడడు. ఫలితంగా పునర్జన్మ ఉండదు.
ఆత్మజ్ఞానం – గుణాతీతుడు తనను దేహమని కాదు, ఆత్మస్వరూపమని గ్రహిస్తాడు. ఈ జ్ఞానం వలన పరమాత్మతో ఏకత్వం పొందుతాడు.
భక్తి శరణాగతి – భక్తి మార్గం ద్వారా అతడు భగవంతునిలో లీనమవుతాడు. ఈ శరణాగతితోనే అతడు పరమపదాన్ని పొందుతాడు.
భగవత్సాయుజ్యం – గుణాలను అధిగమించిన భక్తుడు భగవంతుని నిత్యధామంలో ప్రవేశిస్తాడు. అక్కడ దుఃఖం, మోహం, జననం, మరణం ఉండవు.

తాత్పర్యం

గుణాతీతుడు కేవలం తత్త్వజ్ఞాని మాత్రమే కాదు; అతను భగవద్భక్తి లో స్థిరుడవుతాడు. గుణాల ప్రభావం లేని స్థితి వలన అతనికి స్వచ్ఛమైన దైవసేవా భావం కలుగుతుంది. భగవద్భక్తి ద్వారానే అతడు పరమపదాన్ని పొందుతాడు.
- గుణాలను అధిగమించకపోతే భక్తి కూడా స్థిరంగా ఉండదు.
- భక్తి లేకపోతే గుణాతీత స్థితి సంపూర్ణం కాదు.
- ఈ రెండూ కలిసే పరమపదానికి మార్గం అవుతాయి.

ముగింపు

గుణాతీతుడు సహజంగానే భగవంతుని భక్తుడవుతాడు; భక్తి ద్వారా అతడు గుణాలను దాటి పరమపదాన్ని పొందుతాడు. పరమపదప్రాప్తి అనేది దైవానుగ్రహంతో కూడిన స్థితి, అది పునర్జన్మ రహితమైన శాశ్వత విముక్తి.