సాత్విక, రాజసిక, తామసిక ఆహారం లక్షణాలేమిటి?

భగవద్గీత 17వ అధ్యాయం 7 నుంచి 10వ శ్లోకాలలో సాత్విక, రాజసిక, తామసిక ఆహారాల లక్షణాలు స్పష్టంగా చెప్పబడ్డాయి. ప్రతి ఆహారం మన శరీరానికే కాకుండా మనసు, ఆలోచన, శ్రద్ధ, భక్తి, జీవన విధానంపై ప్రభావం చూపుతుంది.

1. సాత్విక ఆహారం - శాంతి, శుభ్రత, దీర్ఘాయుష్కు దోహదం చేసే ఆహారం

లక్షణాలు
- శరీరానికి ఆరోగ్యం, ఆయుష్షు, బలాన్ని ఇచ్చే ఆహారం.
- మనసుకు స్పష్టత, ఆనందం, శాంతి కలిగిస్తుంది.
- తాజాగా ఉండే, సహజమైన, సులభంగా జీర్ణమయ్యే ఆహారం.
- మితంగా తీసుకుంటే శరీరానికి తేలిక, మనసుకు ప్రశాంతత ఇస్తుంది.
ఉదాహరణలు
- పండ్లు, పాలు, నెయ్యి, కూరగాయలు, గింజలు, ధాన్యాలు, తేనె, శుద్ధజలం.
- తాజాగా వండిన సాత్విక భోజనం ఎక్కువ కారం, ఉప్పు లేకుండా .

2. రాజసిక ఆహారం -ఉత్సాహం, కోరికలు పెంచే ఆహారం

లక్షణాలు
- శక్తి, రుచి, ఉత్సాహం కలిగిస్తాయి కానీ మనసులో ఆందోళన, అస్థిరత కలిగిస్తాయి.
- ఎక్కువ ఉప్పు, కారం, పులుపు, తీపి ఉండే ఆహారం.
- ఆకలిని రెచ్చగొట్టి ఎక్కువగా తినేలా చేస్తుంది.
- తాత్కాలిక ఆనందం ఇస్తుంది కానీ తర్వాత అలసట, అసహనం కలుగుతాయి.
ఉదాహరణలు
- మసాలా కర్రీలు, వేయించిన వంటకాలు, ఉప్పు/కారం ఎక్కువ ఉన్న పదార్థాలు.
- ఫాస్ట్‌ఫుడ్, జంక్‌ఫుడ్, ఎక్కువ కాఫీ, టీ, మద్యపానానికి దగ్గరైన ఆహారాలు.

3. తామసిక ఆహారం జడత్వం, మాంద్యం కలిగించే ఆహారం

లక్షణాలు
- మాంద్యం, అజ్ఞానం, అలసట, మతిమరుపు కలిగిస్తుంది.
- శరీరానికి హానికరంగా మారుతుంది.
- పాతది, చెడిపోయినది, రుచి లేని ఆహారం.
- బలహీనత, నిరుత్సాహం, నిద్రమత్తు పెంచుతుంది.
ఉదాహరణలు
- పాతబడి చెడిపోయిన ఆహారం. - మాంసం, మద్యపాన పదార్థాలు, అధిక ప్రాసెస్ చేసిన పదార్థాలు.
- ఫ్రిజ్‌లో చాలా రోజులు ఉంచిన వంటకాలు.

సారాంశం

సాత్విక ఆహారం → శాంతి, ఆరోగ్యం, ఆధ్యాత్మికత.
రాజసిక ఆహారం → ఉత్సాహం, అస్థిరత, కోరికలు.
తామసిక ఆహారం → మాంద్యం, అలసట, అజ్ఞానం.

అందువల్ల, ఆధ్యాత్మిక అభ్యాసం చేసేవారు ప్రధానంగా సాత్విక ఆహారం తీసుకోవాలని భగవద్గీత ఉపదేశిస్తుంది.

కృష్ణం వందే జగద్గురుమ్

Sattvic, Rajasic Tamasic Food Effects