మరణ సమయములో పరమాత్మను స్మరించడం ఎందుకు ముఖ్యమైంది?

మరణ సమయములో పరమాత్మను స్మరించడం ఎందుకు ముఖ్యమైంది?

భగవద్గీతలోని 8వ అధ్యాయం “అక్షర బ్రహ్మయోగం” లో శ్రీకృష్ణుడు మనిషి చివరి శ్వాసలో ఏ విధంగా తన మనస్సును స్థిరపరచుకోవాలో, మరణ సమయములో ఏ విధమైన స్మరణ అతన్ని మోక్షమార్గానికి నడిపిస్తుందో విశదంగా చెప్పారు. జీవితం అంతా సాదించిన జ్ఞానం, పుణ్యం, ధ్యానం చివరికి పరీక్షింపబడేది మరణ క్షణంలోనే. ఎందుకంటే ఆ సమయం అత్యంత కీలకమైనది, ఆ స్మరణే ఆత్మ యొక్క తదుపరి గమ్యాన్ని నిర్ణయిస్తుంది.

1. మరణం అనేది శరీర విసర్జన మాత్రమే

భగవద్గీతలో ఆత్మను నిత్యమూ అవినాశివంటూ వర్ణించారు. శరీరం మారినా ఆత్మ క్షీణించదు. కానీ, ఈ శరీరాన్ని వదిలి వెళ్లే సమయం ఒక సున్నితమైన క్షణం. ఆ సమయంలో మనసు ఎటు తిప్పబడుతుందో, ఎవరిని స్మరిస్తుందో, అదే ఆత్మకు దారి చూపుతుంది. అందువల్ల మరణ సమయంలో పరమాత్మను స్మరించడం ద్వారా ఆత్మ అతనియొద్ద చేరుతుంది.

2. “యం యం వాపి స్మరణ్భావం” సిద్ధాంతం

శ్రీకృష్ణుడు స్పష్టంగా చెప్పారు. ఏ వ్యక్తి ఏ భావనతో మరణిస్తాడో, అతడు మరణానంతరం అదే స్థితిని పొందుతాడు. ఉదాహరణకు లోకసంబంధమైన ఆశలు, ధన, బంధు సంబంధాలు మనస్సులో బలంగా ఉంటే ఆత్మ మళ్లీ జననమరణ చక్రంలోకి లాగబడుతుంది. కానీ పరమాత్మను స్మరించినవాడు జననమరణ బంధనాలనుండి విముక్తి పొందుతాడు.

3. మరణ సమయములో మనస్సు యొక్క ప్రాధాన్యత

మనస్సు అనేది వాసనల నిల్వగది. మనిషి ఏది ఎక్కువగా ఆలోచిస్తాడో, అదే మరణ సమయంలో స్వయంగా మనస్సులో మెదులుతుంది. అందుకే భగవద్గీతలో నిరంతర భక్తి, నిత్య స్మరణ, యోగాభ్యాసం ప్రాముఖ్యతను చెప్పారు. ఎందుకంటే సాధన లేకుండా చివరి క్షణంలో పరమాత్మను స్మరించడం కష్టం.

4. పరమాత్మ స్మరణ ఫలితం – మోక్షం

మరణ సమయంలో పరమాత్మను స్మరించే భక్తుడు ఆత్మను దివ్య మార్గంలో (శుక్లమార్గం) నడిపిస్తాడు. ఈ మార్గం ఆత్మను తిరిగి పునర్జన్మలోకి తేవదు. భక్తుడు పరమపదాన్ని, అనగా మోక్షాన్ని పొందుతాడు. మోక్షం అనేది జననమరణ చక్రానికి పూర్తిస్థాయి విముక్తి.

5. మరణ క్షణం ఎందుకు అంత కఠినం?

మరణ సమయములో శరీరంలో ప్రాణశక్తి తగ్గిపోతుంది, ఇంద్రియాలు పనిచేయవు, మనస్సు అశాంతంగా ఉంటుంది. అటువంటి పరిస్థితిలో మనసును పరమాత్మపై నిలుపుకోవడం సులభం కాదు. అందుకే శ్రీకృష్ణుడు జీవితం మొత్తం ధ్యానం, జపం, సేవ, యోగం ద్వారా మనస్సును శుద్ధి చేసుకోవాలని చెప్పారు. అలాంటి సాధనతోనే చివరి శ్వాసలో మనసు దివ్యమైన ఆలోచన వైపు పరిగెడుతుంది.

6. భక్తుని కోసం భగవద్గీత ఉపదేశం

శ్రీకృష్ణుడు భక్తులకు ఇచ్చిన బోధ ఇలా ఉంది
- ఓంకారాన్ని జపిస్తూ, హృదయంలో పరమాత్మ రూపాన్ని నిలిపి ఉంచాలి.
- నిరంతర భక్తితో ఆయనకు శరణాగతి కావాలి.
- ఇంద్రియ నియంత్రణ, ధ్యానం, సత్య జీవనం ద్వారా మనస్సు శుద్ధి చేయాలి.
ఈ విధంగా శిక్షణ పొందిన మనసు మరణ సమయంలో కూడా పరమాత్మను మాత్రమే స్మరిస్తుంది.

7. మానవ జీవిత ధ్యేయం

భగవద్గీత ప్రకారం మానవ జీవిత ధ్యేయం భౌతిక విజయాలు కాదు, ఆత్మ శ్రేయస్సు. ఆత్మ శాశ్వత సుఖాన్ని పొందడానికి మోక్షం సాధించాలి. అందుకు మరణ సమయములో పరమాత్మను స్మరించడం అత్యంత అవసరం.

8. దైనందిన జీవితానికి అన్వయం

- ప్రతి రోజు ప్రార్థన, ధ్యానం, జపం అలవాటు చేసుకోవాలి.
- మన కర్మలు నిస్వార్థంగా, ధర్మబద్ధంగా చేయాలి.
- సత్సంగం, శాస్త్రాధ్యయనం ద్వారా మనస్సును పరమాత్మకు మళ్లించాలి.
ఈ సాధన చివరికి మరణ సమయములో పరమాత్మ స్మరణను సహజంగా చేస్తుంది.

ముగింపు

భగవద్గీత 8వ అధ్యాయం మనిషి జీవితంలోని అత్యంత కీలకమైన సత్యాన్ని తెలియజేస్తుంది – మరణ సమయములో మనస్సు ఎవరిని స్మరిస్తుందో అదే మన భవిష్యత్తు గమ్యాన్ని నిర్ణయిస్తుంది. అందువల్ల జీవితమంతా పరమాత్మపై భక్తి, ధ్యానం, యోగం అలవాటు చేసుకోవడం ద్వారా చివరి శ్వాసలో ఆయనను స్మరించడం సాధ్యమవుతుంది. అలాంటి భక్తుడు పరమపదాన్ని, మోక్షాన్ని పొందుతాడు.